Một cây đàn dương cầm, hay còn được gọi là đàn piano cơ. Nhạc cụ này đang nắm giữ vị trí quan trọng trong trào lưu phát triển các loại hình nghệ thuật. Với danh xưng “Vua của các loại nhạc cụ”, piano mang trong mình những giá trị tinh túy hội tụ qua những chi tiết nhỏ nhất. Đó là kết quả từ bàn tay tài hoa của những bậc thầy nghệ nhân, cùng những tiến bộ từ lĩnh vực khoa học công nghệ. 

Hãy cùng Hảo Vĩnh Music – Trung tâm dạy đàn piano Đà Nẵng khám phá cấu tạo đàn piano qua bài viết này!

Giới thiệu về đàn piano cơ

Trong lĩnh vực âm nhạc nói chung và các buổi biểu diễn âm nhạc nói riêng, đàn piano cơ là nhạc cụ gần như không thể thiếu trong nhiều thể loại, kể cả nhạc cổ. 

Đàn piano cơ – Dụng cụ âm nhạc cổ điển

Đàn piano cơ là một dụng cụ âm nhạc cổ điển có vai trò quan trọng trong việc thể hiện âm nhạc và tạo ra những giai điệu tinh tế. Với hơn 300 năm lịch sử phát triển, đàn đã trải qua nhiều sự cải tiến và phát triển về cấu trúc, âm thanh. Từ các phiên bản cổ điển đầu tiên, đến các thiết kế hiện đại ngày nay, nó vẫn giữ được sự tinh túy và đẳng cấp của riêng mình.

Đàn được sử dụng rộng rãi trong các buổi biểu diễn solo, nhạc viện, phòng thu và nhiều bối cảnh âm nhạc khác. Với khả năng tái tạo âm thanh chính xác và độ bền cao, đàn piano này là lựa chọn hàng đầu cho nghệ sĩ piano chuyên nghiệp và những người đam mê âm nhạc cổ điển.

Sự phân loại của đàn piano cơ

Trên thị trường hiện nay, piano cơ được phân loại dựa vào kích thước, chất liệu và mục đích sử dụng. Có 2 loại phổ biến bao gồm:

Grand piano

Grand piano là loại đàn piano cơ có kích thước lớn, đặc biệt được sử dụng trong các buổi biểu diễn trên sân khấu. Grand piano có âm thanh mạnh mẽ và độ phản ứng tốt, cho phép người chơi thể hiện sự biểu đạt tối đa. Đàn không chỉ mang lại sự sang trọng, quý phái mà âm thanh của nó luôn làm người chơi và người thưởng thức cảm thấy tuyệt vời. Dòng Grand có rất nhiều kích thước khác nhau như:

• Petit Grand: Đây là phiên bản nhỏ nhất của đàn piano cơ. Kích thước của nó dao động từ 4’5″ đến 4’10” (135cm đến 147cm). Dù nhỏ gọn, nhưng âm thanh của Petit Grand vẫn rất mạnh mẽ.
• Baby Grand: Đây là dòng đàn piano cơ nhỏ nhất nhưng lại được sử dụng phổ biến. Chiều dài của Baby Grand khoảng từ 4’11” đến 5’6″ (150cm – 168cm). Đàn piano Baby Grand phù hợp cho các gia đình có không gian hạn chế, dành cho người mới học chơi, trẻ em hoặc những người có nguồn tài chính hạn hẹp.
• Medium Grand: Với chiều dài khoảng từ 5’6″ đến 5’8″ (168cm – 173cm), đàn piano Medium Grand không chỉ phù hợp trong gia đình mà còn sử dụng trong lớp học piano. Medium Grand cũng là sự lựa chọn của một số nghệ sĩ biểu diễn chuyên nghiệp, vì kích thước vừa phải và không chiếm quá nhiều diện tích.
• Professional Grand hoặc Living Room Grand: Đây là dòng piano cơ có kích thước khoảng 6’0″ (183cm), phù hợp cho các phòng khách có diện tích lớn, đòi hỏi chất lượng âm thanh tốt và âm vang mạnh mẽ.
• Parlor Grand: Với chiều dài từ 6’3″ đến 6’10” (200cm – 208cm), dòng đàn này có âm thanh tuyệt vời, tiếng bass phong phú và kích thước lớn. Đàn Parlor Grand thích hợp cho biểu diễn trên sân khấu lớn hoặc sử dụng trong nhà thờ.
• Music Room Grand hoặc Semi-concert: Với chiều dài từ 7’0″ đến 7’8″ (215cm – 235cm), đàn này là lựa chọn hàng đầu của các trung tâm âm nhạc hoặc hãng ghi âm. Đàn Semi-concert có khóa dài từ 21 inch đến 22 inch, đây là điểm đặc biệt giúp người chơi kiểm soát âm thanh tốt hơn.
• Concert Grand: Đây là phiên bản lớn nhất trong dòng piano cơ. Thường được sử dụng trên các sân khấu biểu diễn lớn, phòng hòa nhạc và những không gian rộng lớn khác. Chất lượng âm thanh của Concert Grand được đánh giá cao, đủ sức lấp đầy không gian với khoảng 2000 ghế ngồi. Chiều dài của đàn lên đến 9 feet, đây là lựa chọn hàng đầu cho các nghệ sĩ piano chuyên nghiệp nổi tiếng trên toàn cầu.

Upright piano

Upright piano, hay còn gọi là piano đứng, có thiết kế thẳng đứng và kích thước nhỏ hơn so với grand piano. Nó phù hợp cho không gian hạn chế và mang lại âm thanh đồng đều trong phạm vi nhỏ hơn. Một số kích thước của dòng đàn Upright piano:

• Spinet: Đàn piano Spinet là dòng đàn piano đứng nhỏ nhất, với chiều cao từ 36 inch đến 40 inch. Đây là lựa chọn phù hợp cho các không gian nhỏ, phòng có diện tích hạn chế. Với kích thước nhỏ, đàn Spinet có giá thành thấp, phù hợp cho những người có nguồn kinh phí hạn chế.
• Console: Đàn piano Console có kích thước lớn hơn một chút so với Spinet, với chiều cao từ 40 inch đến 44 inch, và kích thước tiêu chuẩn là 42 inch. Dòng đàn này đã trở thành lựa chọn phổ biến trong những năm 1990. Mức giá của đàn Console cũng tương đối hợp lý so với các dòng đàn khác.
• Studio: Dòng đàn Studio có chiều cao từ 43 inch đến 47 inch, thường được sử dụng trong các trung tâm giáo dục âm nhạc và lớp học piano. Đàn piano Studio đảm bảo âm thanh chính xác và nhạy bén, phù hợp cho người mới học chơi piano.
• Professional: Đàn piano Professional là dòng đàn đứng cao nhất, có chiều cao từ 47 inch đến 52 inch. Với thiết kế sang trọng và kích thước lớn, đàn Professional đạt được chất lượng âm thanh tốt và thường được sử dụng cho mục đích biểu diễn chuyên nghiệp.

Dù là loại đàn piano nào, chúng đều mang trong mình vẻ đẹp và giá trị âm nhạc đặc biệt. Tùy thuộc vào nhu cầu và sở thích cá nhân, người chơi có thể lựa chọn đúng loại đàn phù hợp để thể hiện tài năng và sáng tạo âm nhạc của mình.

Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của đàn piano cơ

Xét về tổng thể, đàn cấu tạo từ hàng nghìn chi tiết, linh kiện khác nhau. Chúng được lắp ráp vô cùng tỉ mỉ để tạo nên “tác phẩm” hoàn chỉnh. Cấu tạo của một cây đàn piano cơ gồm 6 bộ phận chính. 

Cấu tạo

Khung đàn (Frame)

Khung đàn thường được làm từ gang, đồng hoặc sắt, được đặt bên trong thùng đàn. Ở phía sau, khung đàn được gắn thanh chốt dây để cố định một đầu dây đàn, trong khi đầu dây còn lại được quấn quanh chốt pin lên dây ở phía trước. Việc vặn chốt pin này giúp điều chỉnh độ căng của dây đàn. Sức căng dây trong khung đàn cũng ảnh hưởng đáng kể đến giai điệu của người chơi đàn.

Bảng cộng hưởng (Soundboard)

Bảng cộng hưởng là một tấm gỗ mỏng và cứng được đặt phía sau chuỗi dây. Nhiệm vụ của nó là truyền và khuếch đại dao động từ dây đàn, vì âm thanh ban đầu từ dây rung động khá yếu. Bảng cộng hưởng đóng vai trò quan trọng trong cấu tạo của đàn, vì nó có tác động trực tiếp đến âm thanh của đàn.

Dây đàn (Strings)

Cả đàn grand piano và upright piano đều có hơn 200 dây. Dây có độ dài và độ dày giảm dần. Dây treble được làm bằng thép mỏng hơn. Trong khi dây bass có lõi thép được quấn bằng đồng. Cấu trúc này giúp dây rung tự do và vẫn đủ dày để tạo ra âm trầm. Để tiết kiệm không gian và lắp đặt các dây bass dài nhất, các đàn piano hiện đại thường có dây bass bắt chéo qua dây treble.

Bộ cơ (Action)

Bộ cơ, còn được gọi là bộ máy đàn, bao gồm dây đàn, búa đàn, ngựa đàn và chốt pin. Chúng có nhiệm vụ phát ra âm thanh khi có lực tác động vào bàn phím. Các thành phần trong bộ cơ liên kết với phím đàn để tác động lên dây đàn. Bộ phận tác động trực tiếp vào dây đàn là búa đàn và dây đàn. Tùy vào lực đánh mà âm thanh phát ra sẽ trầm bổng, to nhỏ khác nhau.

• Búa đàn: Đầu búa làm bằng lông cừu nhiều lớp, kết nối phím đàn và dây đàn. Có nhiệm vụ chính là truyền lực từ phím đàn và gõ vào dây để tạo âm thanh.
• Dây đàn: Được làm bằng thép dẻo dai, ít carbon và có đường kính khác nhau. Nó có thể chịu được lực kéo 70-80kg.
• Chốt pin: Có nhiệm vụ giữ dây đàn không bị tuột.
• Ngựa đàn: Là cầu nối giữa nguồn âm thanh từ dây đàn tới soundboard. Có 440 chân ngựa đàn, tương ứng với 220 dây đàn.

Bàn đạp (Pedals)

Bàn đạp có vai trò duy trì hoặc làm mềm âm thanh của đàn. Chúng kết nối với bộ cơ thông qua một loạt lò xo, cần gạt và chốt. Đàn piano thường có 3 pedal với 3 chức năng khác nhau: Nhả phím để ngắt tiếng ngay lập tức, giữ âm thanh vang dài và giảm âm.

Hộp đàn (Case)

Hộp đàn đóng vai trò tạo nên hình dạng của đàn piano cơ. Hình dạng và kích thước của hộp đàn khác nhau tùy thuộc vào dòng grand piano hay upright piano.

Nguyên lý hoạt động

• Âm thanh của piano cơ phát ra bắt nguồn từ người chơi đàn tác động một lực vào bàn phím. Từ đó, bộ máy đàn sẽ hoạt động theo nguyên lý đòn bẩy. Búa đàn đánh vào dây đàn để tạo ra âm thanh.
• Bảng cộng hưởng (soundboard) sẽ khuếch tán đại âm thanh thông qua ngựa đàn (bridge) nằm trên bảng cộng hưởng, được dây đàn tỳ lên. Nếu dây đàn bị trùng, lực căng không đủ sẽ ảnh hưởng đến chất lượng âm thanh.
• Phần đầu dây đàn buộc vào hitch pin, được làm từ thép đặc biệt. Dây đàn gối lên bridge đặt trên bảng cộng hưởng. Cuối cùng, quấn 3 – 4 vòng vào đầu tuning pin của pin block. 
• Tuning pin để điều chỉnh lên dây của đàn. Những trục này được đóng vào khối gỗ (block) để giữ các trục không quay ngược chiều làm tuột dây.

Yếu tố cần xem xét khi lựa chọn đàn piano cơ

Trong thời gian gần đây, Hảo Vĩnh Music nhận được rất nhiều cuộc điện thoại cũng như tin nhắn các bạn gửi về với nội dung tư vấn chọn mua piano cơ. Chính vì vậy, hôm nay chúng tôi sẽ chia sẻ một số yếu tố chọn mua đàn cho người mới học hoặc những phụ huynh muốn mua đàn cho bé.

Chọn kích thước và kiểu dáng phù hợp

Kích thước của đàn là yếu tố quan trọng để đảm bảo nó có phù hợp với không gian chơi hay không. Như chúng tôi đã đề cập ở trên, có rất nhiều loại đàn với kích thước và chiều cao khác nhau. Ngoài ra, hãy cân nhắc kiểu dáng đàn, có thể là grand piano hoặc upright piano.

Thương hiệu và chất lượng

Trên thị trường có rất nhiều thương hiệu đàn piano và chất lượng của chúng cũng khác nhau. Người mua cần tìm hiểu về thương hiệu để chọn được cây đàn chất lượng nhất. Các thương hiệu piano nổi tiếng và được đánh giá cao trên thế giới bao gồm Yamaha, Steinway & Sons, Kawai và Fazioli.

Hãy xem xét các yếu tố như vật liệu chế tạo, công nghệ sản xuất và độ bền của đàn piano cơ. Thử nghiệm âm thanh và cảm nhận chất lượng âm thanh, độ nhạy và phản hồi của bàn phím để đảm bảo sự hài lòng về chất lượng của đàn.

Nơi mua đàn piano cơ và giá cả

Một yếu tố quan trọng các bạn phải quan tâm đó là đàn piano bao nhiêu tiền. Người mua nên cân nhắc về khả năng tài chính của mình để đưa ra quyết định đúng đắn hơn. Đừng quá vội vàng chọn cây đàn rẻ nhất mà bỏ qua chất lượng của nó nhé. 

Bạn nên tìm đến các địa chỉ uy tín, có thể cung cấp thông tin, tư vấn, hỗ trợ sau bán hàng đáng tin cậy. Hiện tại, Hảo Vĩnh Music là đại lý chính thức của thương hiệu đàn piano Yamaha tại Việt Nam. Các sản phẩm đều được đảm bảo về chất lượng, cùng với đó là mức giá vô cùng hợp lý. 

Nếu bạn yêu thích và mong ước sở hữu riêng cho mình một cây đàn piano cơ. Hãy ghé ngay Hảo Vĩnh Music để được tư vấn và nhận nhiều ưu đãi hấp dẫn nhé!

Kết luận

Đàn piano cơ là một công cụ âm nhạc tuyệt vời với âm thanh trọn vẹn. Đàn mang đến trải nghiệm âm nhạc đích thực bởi tương tác giữa người chơi và cây đàn. Với độ nhạy và đa dạng âm sắc, đàn piano trở thành một công cụ tuyệt vời để truyền đạt và thể hiện cảm xúc âm nhạc.